Michelangelo Merisi da Caravaggio - Aşk Her Şeyden Üstündür

Caravaggio yaptığı sıra dışı kompozisyonlar ile 17.yüzyıl Roma şehrine ve İtalya’da büyük şöhrete kavuşmuş bir ressamdı. Ancak bu öyle iyi bir şöhret değildi... Dini ve kutsal figürleri sokaktaki suçlulardan, dilencilerden ve şarapçılardan toplayarak yapan Caravaggio, döneminde dine hakaret kabul edilebilecek eserleri ile meşhurdu. Caravaggio’nun bu yaramaz tavrının, bu defa mitolojik bir figür olan Eros’da vücut bulduğunu görüyoruz. Caravaggio yaramaz olduğu kadar zeki olması ile ayrıca ün yapmış bir sanatçı idi. Bu anlamda bu resmin basit bir Eros tasvirinden ötede, çok daha güçlü bir eser olduğunu söyleyebiliriz. Bazı kaynaklara göre Aphrodite’nin oğlu olan bu tanrı, Zeus’un hediyesi olan ok ve yayı ile insanları birbirine aşık etmesi ile meşhurdur.

Kanatlarını genişçe açmış olması, onun yaramazlık yapmaya hazır ifadesini yoğun bir şekilde güçlendirmiş. Sanki harekete geçmek üzere gibidir. Bize baktığı için de doğal olarak bizi hedef alıp okunu atacağını ve birine aşık edeceğini düşünebiliriz. Barok resim sanatı dönemi, Caravaggio’nun önderliğinde gelişen ve şekillenen bir dönemdir. Çok yoğun hareketi ve çok kısa anları ele alan bu resimler ayrıca yoğun bir ışık gölge kullanımı ile meşhurdur. Yoğun teatral ifadeler ve karanlıkların içindeki bir yarıktan süzülüyor gibi öne gelen ışık teatral bir atmosfer yaratır. Bu anlamda incelediğimiz eserin buna uygun resmedildiğini düşünebiliriz. Eros harekete geçmek üzere, bir elinde okları var ve sanki bize gülümserken arkadaki yayına uzanıyor. Bu da onu daha sinsi bir figüre dönüştürüyor. Caravaggio’nun, para karşılığında bedenini satan erkeklere olan ilgisi Eros figürü üzerine ciddi bir şekilde yansımış gibi görünüyor.

Kıvırcık saçlı, bebek yüzlü Eros figürü o dönem Roma şehrinin sokaklarında karşınıza çıkabilecek genç bir erkek fahişeye benziyor. Eros ’un oturduğu masanın üzerindeki örtü ve kıvrımları, hareket algısını güçlendirirken ışık ve gölge çalışması için de olanak sağlıyor. Sanatçı Eros figüründen gözlerimizi alamamamızı istemiş olmalı. Muhtemelen modeli görünce kendisi de gözlerini alamamıştı. Aynı hislerin bize de geçmesini istemiş olabilir. Bu yüzden yerde duran pek çok detayı sonradan fark ediyoruz. Caravaggio eserin adını ‘Aşk her Şeyden Üstündür’ olarak belirlemiş.

Ancak bu sözünü resimde desteklemeyi ihmal etmemiş. Eros ’un ayaklarının altındaki objeler bir çok anlam ifade ediyorlar. Nota defterleri, zırhlar, kalem, defter, cetvel, pergel... Bunları sahnede çeşitlilik olsun, kompozisyonu doldurayım diye yapmıyor elbette. Bu objeler; bilimi, sanatı ve savaşları sembolize ediyor ve hepsi de aşkı temsil eden Eros ’un ayaklarının altında eziliyor. Eros ise bu muhteşem gücüne rağmen son derece zararsız görünen yaramaz bir çocuk gibi bakıyor bizlere. Tüm bu detayları fark ettiğimizde onun bize büyük bir zarar vermek üzere olduğunu anlıyoruz. Birazdan bizleri aşık edecek. Ancak kime? Elbette kendisine...

Caravaggio bu resme bakanların, resme aşık olmasını istiyor ise kullanılan kompozisyon, ışık ve hareket ile bunu başarmıştır diyebiliriz. Eros ’un okunu ve yayını kullandığı gibi fırçasını ve paletini kullanan Caravaggio bizleri sanatına aşık ediyor. Bunu da yine tıpkı Eros figürü gibi Roma’nın en yaramaz ve şımarık ressamı olarak yapıyor.

Okuduğunuz için teşekkürler, sanatla kalın...